Gąsienica z apetytem

Tę książeczkę od ponad czterdziestu lat czytają miliony dzieci (i dorosłych) na całym świecie. Przetłumaczona na kilkadziesiąt języków, stała się absolutnym bestsellerem. Eric Carle, dziś już ponad osiemdziesięcioletni, utalentowany i niezwykle sympatyczny pisarz oraz artysta, stworzył opowieść – słowną, graficzną i manualną – która bawi i uczy. Jest bardzo krótka i prosta, ale niezwykle mądra i piękna. Dla dzieci będzie świetną, kształcącą rozrywką, a dla dorosłych kopalnią inspiracji i chwilą uśmiechu. A dlaczego właściwie piszę o niej w Kulinarnej czytelni? Cóż... w końcu główną bohaterką jest bardzo głodna gąsienica. Jej doświadczenie z przejedzeniem być może przemówi do rozsądku niejednemu dorosłemu, na przykład przy okazji planowania tradycyjnego świątecznego łakomstwa...

Eric Carle przedstawia historię zielonej gąsienicy, która w niedzielny poranek wykluła się z jajeczka i była baaardzo głodna. Od razu ruszyła w poszukiwaniu czegoś do spałaszowania. Każdego dnia przegryzała się przez inne smakołyki – w poniedziałek przez jedno jabłko, we wtorek przez dwie gruszki, a w środę przez trzy śliwki. W sobotę urządziła sobie prawdziwą ucztę i jadła wszystko, na co miała ochotę – od czekoladowego ciasteczka, przez kawałek kiełbasy, aż po cząstkę arbuza. Dużo tego było, oj dużo. I nic dziwnego, że gąsieniczkę rozbolał w końcu brzuch... Bo choć żeby urosnąć i przepoczwarzyć się w motyla rzeczywiście potrzebuje jedzenia, to nadmierne objadanie się i mieszanie różnych smaków, jak lizak i serdelek, niczego dobrego zazwyczaj nie przynosi. Po tygodniu, w kolejną niedzielę, gąsieniczka skosztowała w końcu odżywczego zielonego liścia, potem, grubiutka i tłuściutka, zamknęła się w kokonie, a po dwóch tygodniach... Dorośli wiedzą co się stało, a dzieci niech mają piękną, kolorową niespodziankę na ostatnich stronach książeczki.

Dwadzieścia dwie strony tekstu oraz ilustracji, dwadzieścia zdań i dwadzieścia dziurek w kartonikowych stronicach. Po otwarciu książki w oczy rzuca się przede wszystkim forma publikacji oraz barwne, oryginalne ilustracje. Format wąski, wydłużony w poziomie (18x13 cm), strony z grubego kartonu, twarde i wytrzymałe, zewnętrzne brzegi zaokrąglone. Książeczka jest przeznaczona dla najmłodszych dzieci, według polskiego wydawcy od pierwszego roku życia, więc nie trzeba się obawiać, że kartki zostaną pozaginane albo podarte. Poza tym które dziecko chciałoby niszczyć tak fascynującą i oryginalną książkę! Wystarczy przewrócić trzy strony, by oczom maluszków ukazały się kartki o różnej długości – pierwsza, najkrótsza, długości jednego jabłka, druga długości dwóch gruszek, trzecia trzech śliwek, i tak dalej, aż do pięciu, kiedy długość stron wraca „do normy”. Ale to nie wszystko! Każdy pochłaniany przez gąsienicę smakołyk posiada dziurkę, jakby zielona bohaterka rzeczywiście się przez niego przegryzła. Dzieci uwielbiają spoglądać przez dziurki oraz wkładać w nie swoje malutkie paluszki.

Całość została uzupełniona i wzbogacona fantastycznymi ilustracjami. Na swojej stronie internetowej Eric Carle pokazuje w jaki sposób tworzy te „kolażowe” obrazy. Gąsieniczka jest bardzo sympatyczna, uśmiechające się słońce jest ciepłe, a owoce i inne przysmaki bardzo apetyczne. Można czytać, oglądać i bawić się bez końca! Ilustracje są nieskomplikowane, wyraźne, umieszczone kontrastowo na białym tle. Dzięki temu mali czytelnicy mogą skupić się na jednym, wybranym elemencie. Niewielki, poręczny format pozwala na zabranie książeczki ze sobą na każdy spacer albo w dłuższą podróż. Dla wielbicieli większych formatów została wydana także wersja XL (30x21 cm). Dobrze jest mieć „Bardzo głodną gąsienicę” zawsze pod ręką – przetestowane na wielu rodzicach i dzieciach!

Oprócz ciekawej historii oraz wrażeń estetycznych, dzieci uczą się różnych rzeczy podczas lektury czy nawet samego oglądania książeczki. Poznają cykl rozwojowy motyli oraz dni tygodnia, uczą się liczyć do pięciu. Rodzice mogą pokazywać maluchom kolory, choć nie na każdym obrazku są one tak jednolite i oczywiste. Ale oprócz owoców, jest żółty ser, zielony ogórek, brązowe ciastko, czerwony arbuz czy niebiesko-żółty lizak. Poza tym mali czytelnicy poznają różne rodzaje pożywienia, jak na przykład zdrowe owoce oraz mniej zdrowe słodycze. Carle ich jednak w żaden sposób nie wartościuje. Pokazuje tylko, że po sobotnim obżarstwie gąsienicę bardzo bolał brzuch. Rozwinięcie tematu należy do rodziców – czy uświadomią dzieciom konieczność zachowania umiaru w jedzeniu, czy wskażą właściwą dietetyczną drogę. W końcu dopiero po zielonym listku bohaterka opowieści poczuła się lepiej. Rodzice niejadków mogą dzięki tej książeczce przekonać swoje pociechy do próbowania nowych smakołyków czy w ogóle do jedzenia – jeśli dzieci przeczytają o głodnej gąsienicy, która rośnie i zmienia się w pięknego motyla, same również będą chciały jeść, żeby kiedyś dorosnąć i pofrunąć w wielki świat... Trudno pozostać głodnym, gdy na kartach książki gąsieniczka tak beztrosko się objada!

Eric Carle napisał „Bardzo głodną gąsienicę” w 1969 roku. Oprócz niej wydał około osiemdziesięciu innych książek. Niestety, w polskim przekładzie ukazało się na razie jeszcze tylko kilka z nich: „Czy chcesz być moim przyjacielem?”, „Od stóp do głów”, „Pajączek”, „Moja pierwsza książka o liczbach” oraz „Moja pierwsza książka o słowach”. Wszystkie zostały wydane przez wydawnictwo Tatarak. Wszystkie z pięknymi ilustracjami i ciekawymi rozwiązaniami graficznymi. Można również zaopatrzyć się w kolorowankę z gąsienicą i fartuszek z różnymi bohaterami książek Carle'a. Z niecierpliwością czekam na polskie tłumaczenie pozostałych dzieł tego autora, w szczególności kilku „kulinarnych”: „Today Is Monday”, „My Very First Book of Food”, „What’s For Lunch?”, „Walter the Baker” oraz „Pancakes, Pancakes!”. Póki co pozostają oryginały oraz wiecznie głodna gąsienica. To jedna z tych mądrych, smakowitych książek, których oglądanie i czytanie nigdy się nie nudzi!


Eric Carle, „Bardzo głodna gąsienica” (oryg. The Very Hungry Catepillar), Tatarak 2012, 26 s., cena 19,50 zł.

Książka na stronie wydawcy: tatarak.com/pl/ksiazki-od-1-roku/1-bardzo-glodna-gasienica-9788392592938.html